Τετάρτη 24 Απριλίου 2013

Ιλιάδα : Ερμηνευτικά σχόλια


ΙΛΙΑΔΑ
ΧΡΗΣΙΜΟΙ ΟΡΟΙ
ΡΑΨΩΔΙΑ Α

Ø    Οικονομία = ο τρόπος με τον οποίο σχεδιάζει και διατάσσει ο αφηγητής τα επιμέρους στοιχεία που συγκροτούν την πλοκή ενός έργου, ώστε αυτά να οδηγούν λογικά και αβίαστα στην τελική έκβασή του, στη λύση.
Ø    Τυπικά επίθετα = στερεότυπα επίθετα που χρησιμοποιούνται συχνά από τον Όμηρο. Συνοδεύουν σταθερά ένα ουσιαστικό χωρίς να προσθέτουν τίποτα εξαιρετικό παρά μια γνωστή ιδιότητα.
Ø    Άστοχα ερωτήματα = ερωτήματα που δεν στοχεύουν στη διερεύνηση της αλήθειας με την αναμονή μιας καταφατικής ή αποφατικής απάντησης, αλλά απορρίπτονται ένα- ένα , για να διατυπωθεί στο τέλος έντονα η αλήθεια.
Ø    « Από μηχανής θεός» = ένας θεός που εμφανίζεται σε μια κρίσιμη στιγμή , για να βγάλει τους ανθρώπους από κάποιο αδιέξοδο ή να υπηρετήσει την πλοκή του έργου.
Ø    Ενανθρώπιση = η εμφάνιση των θεών στους ανθρώπους όχι με την κανονική θεϊκή τους μορφή αλλά με τη μορφή ανθρώπου και χωρίς να γίνεται αντιληπτή η θεϊκή τους ιδιότητα.
Ø    Επιφάνεια = οι θεοί εμφανίζονται με τη θεϊκή τους ιδιότητα.
Ø    Άνθρωπος με ελεύθερη βούληση και προσωπική ευθύνη → Άτη ( τύφλωση του νου) → Ύβρη ( υπέρβαση του μέτρου, έπαρση, ασέβεια) → Νέμεση ( οργή των θεών) →Τίση ( σκληρή τιμωρία).
Ø    Ο τυπικός αριθμός 3 και τα πολλαπλάσιά του.
Ø    Επική ειρωνεία = 1. ο ήρωας μιλά και δρα αγνοώντας ότι όσα λέει και κάνει τον οδηγούν στη συμφορά – αντίθετα , οι αναγνώστες γνωρίζουν την τραγική κατάληξη.
2. ο ήρωας έχει επίγνωση της κατάστασης, ενώ άλλα πρόσωπα την αγνοούν .
Ø    Προοικονομία = υπαινιγμός ή αναφορά σε μια μελλοντική εξέλιξη των πραγμάτων , ένα είδος προειδοποίησης για την έκβαση ενός γεγονότος .
Ø    Επιβράδυνση = ο ποιητής παρεμβάλλει κάποια διήγηση φεύγοντας από το κύριο θέμα του και μεταβαίνει σε άλλα θέματα. Σκοπός : 1. να αποσπάσει την προσοχή του ακροατή από τη ροή της αφήγησης και να τον ξεκουράσει, 2. να προετοιμάσει το ακροατήριο του, ώστε να παρακολουθήσει πιο άνετα τη συνέχεια της ιστορίας , 3. να αυξήσει την ένταση και την αγωνία , 4. να ποικίλλει το θέμα του και να κάνει πιο ενδιαφέρουσα την πλοκή.
Ø    Τυπικό σκηνής ικεσίας : 1. ο ικέτης συναντά το πρόσωπο που επιδιώκει να παρακαλέσει για κάτι,  2. πέφτει γονυκλινής μπροστά του και αγγίζει τα γόνατα και τα γένια ή το πιγούνι του, 3. του υπενθυμίζει πρότερες προσφορές ή τιμές, 4. του θέτει το αίτημα του ως αντάλλαγμα για τις  προσφορές ή τις τιμές αυτές.
Ø    Η τιμή = δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα για έναν ήρωα από το να προσβληθεί η τιμή του και να πληγωθεί η αξιοπρέπειά του.
Ø    Θεϊκές παρεμβάσεις : με επιφάνεια, με ενανθρώπιση, με φωτισμό του νου του ανθρώπου.
Ø    Το σχήμα του αδυνάτου : Για να δηλώσει ο ομηρικός ήρωας ότι κάτι που επιθυμεί ή κάτι που του ζητούν δεν μπορεί να γίνει με κανένα τρόπο , προβάλλει το ακατόρθωτο, το αδύνατο : όπως δηλαδή είναι αδύνατο να παραβιαστεί ένα φυσικό φαινόμενο ή ένας φυσικός νόμος , έτσι είναι ανέφικτο κι αυτό που θέλει ή που του ζητούν.( π.χ. ο Αχιλλέας λέει : αν το ραβδί που κρατώ βγάλει ποτέ κλαδιά και φύλλα, τότε κι εγώ θα πάρω μέρος στον πόλεμο. Μόνο ένα θαύμα θα μπορούσε να δώσει στο ξερό φύλο χλωρά βλαστάρια)  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.